تقلیل حیوانیت و تقویت روحانیت
باید انسان یک مقدار زیاده بر معمول تقلیل غذا و استراحت بکند تا جنبه حیوانیت کم‌تر، و روحانیت قوت بگیرد، و میزان آن‌ها را هم چنین فرمود: که انسان اولا روز و شب زیاده از دو مرتبه غذا نخورد حتى تنقل مابین الغذائین نکند. ثانیا هر وقت غذا می‌خورد باید مثلا یک ساعت بعد از گرسنگى بخورد، و آن قدر بخورد که تمام سیر نشود، این در کمّ غذا.
و اما کیفش باید غیر از آداب معروفه، گوشت زیاد نخورد، به این معنى که شب و روز هر دو نخورد، و در هر هفته دو سه دفعه هر دو را یعنى هم روز و هم شب را ترک کند، و یکى هم اگر بتواند للتکلیف نخورد، و لامحاله آجیل خور نباشد و اگر احیانا وقتى نفسش زیاد مطالبه آجیل کرد استخاره کند. و اگر بتواند روزه‌هاى سه روزه هر ماه را ترک نکند. و اما تقلیل خواب می‌فرمودند شبانه روز شش ساعت بخوابد. و البته در حفظ لسان و مجانبت اهل غفلت اهتمام زیاد نماید. این‌ها در تقلیل حیوانیت کفایت می‌کند.
و اما تقویت روحانیت: اولا دائما باید هم و حزن قلبى به جهت عدم وصول به مطلوب داشته باشد. ثانیا تا می‌تواند ذکر و فکر را ترک نکند که این دو جناح سیر آسمان معرفت است. در ذکر عمده سفارش اذکار صبح و شام اهم آن‌ها که در اخبار وارد شده. و اهم تعقیبات صلوات و عمده‌تر ذکر وقت خواب که در اخبار مأثور است، لاسیما متطهرا در حال ذکر به خواب رود. و شب خیزى می‌فرمودند زمستان‌ها سه ساعت، تابستان‌ها یک ساعت و نیم. و می‌فرمودند که در سجده ذکر یونسیه یعنى در مداومت آن که شبانه روزى ترک نشود، هر چه زیادتر توانست کردن اثرش زیادتر، اقل اقل آن چهارصد مرتبه است خیلى اثرها دیده ام. بنده خود هم تجربه کرده ام چند نفر هم مدعى تجربه‌اند. یکى هم قرآن که خوانده می‌شود به قصد هدیه حضرت ختمى مرتبت صلوات ا... علیه و آله خوانده شود.
منبع: پرتو سخن- سال دوازدهم- 8 تیر 1390
